In iedere organisatie die streeft naar heldere afspraken, respect en duurzame samenwerking, is wederkerigheid een sleutelbegrip. Het klinkt eenvoudig: spreek en handel hetzelfde als je gesprekspartner. Maar in de praktijk blijkt het een subtiele, maar krachtige kunst. Wederkerigheid is immers meer dan beleefdheid het is een actieve keuze die duidelijk maakt dat iedereen aan tafel gezien en gehoord wordt.

Wanneer je als OR-lid vanuit gelijkwaardigheid de dialoog aangaat, gebeurt er iets wezenlijks. Door niet alleen te luisteren, maar ook echt op dezelfde manier te antwoorden en te handelen, ontstaat een sfeer van respect en vertrouwen. Er is geen hiërarchie in de uitwisseling van argumenten of standpunten iedereen mag bijdragen, iedereen mag vragen stellen.

• Spreek duidelijk en geef ruimte aan de ander om hetzelfde te doen.

• Handel transparant: als jij informatie deelt, nodig de ander uit dat ook te doen.

• Durf het gesprek te voeren op inhoud én proces niet alleen op intentie.

• Deel verwachtingen en verlangens vooraf, zodat verrassingen worden voorkomen.

Juist in het overleg tussen bestuurder en OR is het essentieel dat de communicatie wederkerig is. Als één partij helder en gedetailleerd communiceert, nodig dat de ander uit hetzelfde te doen. Zo ontstaat een speelveld waarop iedereen weet waar die aan toe is, en ruimte is voor nuance en gezamenlijk zoeken naar de beste oplossing.

Wederkerigheid minimaliseert het ongemak: door open te zijn, verdwijnen impliciete meningen en blijft het overleg niet steken in algemeenheden. Standpunten zijn niet alleen gedeeld, maar ook begrepen en gewaardeerd. Het overleg wordt rijker, besluitvorming sneller en het draagvlak groter.

Vraag jezelf bij ieder overleg: Handel ik op dezelfde open en eerlijke manier als mijn gesprekspartner? Formuleer ik mijn mening en verwachtingen zó dat de ander daar direct mee aan de slag kan? Door bewust het principe van wederkerigheid te omarmen, geef je de ander het signaal dat samenwerking en respect écht centraal staan.

Binnen de COE-principes voorspelbaarheid, respect, resultaat is wederkerigheid een onmisbare bouwsteen. Het is de manier om teleurstellingen te voorkomen, het proces van verantwoording transparant te maken en besluiten met breed draagvlak te nemen. In een cultuur waarin iedereen echt weet waar die aan toe is, groeit niet alleen het vertrouwen, maar ook het gezamenlijke resultaat.

Wederkerigheid vraagt bewust kiezen voor duidelijke, tijdige en gedetailleerde communicatie. Het is geen formaliteit, maar een visie op samenwerken. Wie als gesprekspartner hetzelfde spreekt en handelt als de ander, bouwt aan een fundament van gelijkwaardigheid en vertrouwen en dat is uiteindelijk de bron van iedere succesvolle, duurzame organisatie.